Sieds van Straten

Sieds was getrouwd met Antje Wijga en werd officier in het Koninklijk Nederlands Indisch Leger. In 1901 kreeg hij een medaille voor de krijgsverrichtingen die hij in de periode 1896-1900 in Atjeh had gedaan. In 1911 kwam hij korte tijd in dienst bij het Negende Regiment Infanterie te Leeuwarden. Tijdens de mobilisatiejaren was hij luitenant van de 2e compagnie van het tweede bataljon Landweer Infanterie.

Tijdens de 2e wereldoorlog woonde hij aan de Legeweg in Dokkum. Hier had hij een soort spaarbank voor de kleine spaarder, waar men ook geld kon lenen. Hij noemde dit ‘Het Kleine Kantoortje’. Toen de Duitsers in mei 1940 ons land binnenvielen was de 65-jarige Van Straten reserve-officier en nog behoorlijk vitaal. Hij kon de capitulatie als oud-militair maar moeilijk verkroppen en besloot actief verzet te bieden, waarmee hij één van de pioniers van het verzet in Nederland was.

In de meidagen van 1940 verzamelde Sieds op de Afsluitdijk gegevens voor de geallieerden en bracht in 1941 en ’42 onder meer de Duitse bouwwerken langs de kust in kaart. ,,Hij wandelde langs de kust en als hij werd aangehouden, deed hij zich voor als een seniel oud baasje’’. Intussen had Van Straten alle gegevens in zijn hoofd opgeslagen. Die werkte hij thuis in Dokkum uit en stopte de informatie in flessen. Met die flessen ging hij naar Maassluis, waar hij de pont nam. ,,Hij had waarschijnlijk ook een studie gemaakt van de stromingen. Hij wist waar hij de flessen te water moest laten en waar ze grote kans hadden Engeland te bereiken. Later is duidelijk geworden dat van de twintig flessen die hij in het water heeft gegooid, vijf flessen de juiste instanties in Engeland hebben bereikt.’’

Aanvankelijk werkte Van Straten alleen. Pas toen hij tijdens een bezoek aan Limburg hoorde van een inlichtingengroep in Delfzijl, probeerde hij contact met deze groep te krijgen. De groep in Delfzijl stond bekend onder de naam Zwaantje, naar hotel De Witte Zwaan. Deze groep, onder leiding van huisarts Allerd Oosterhuis, wist informatie met de hulp van coasterkapiteins via het neutrale Zweden in Engeland te krijgen. Het contact tussen Van Straten en de groep Zwaantje was van korte duur. Van Straten werd in juli 1943 ziek. Hij leed aan kanker. Hij dook onder in Hegebrêge (tussen Raard en Sibrandahûs), waar hij kort daarna overleed.

Jo van der Laan werd door P.O. Brouwer gevraagd een brief naar Van Straten op zijn onderduikadres te brengen. De brief kwam uit Engeland, via dokter Oosterhuis, en daarin werd Sieds van Straten geroemd voor zijn verzetswerk. En hij kreeg een medaille. ,,Ik weet het niet zeker, maar volgens mij was Van Straten de enige verzetsman die al tijdens de oorlog een onderscheiding van de koningin kreeg’’, zegt Van der Laan.