Hendrik Pieter Hos

Henk Hos sloot zich spoedig na de capitulatie in mei 1940 aan bij een militaire inlichtingengroep. Later kwam hij in contact met de Ordedienst - een landelijke illegale organisatie, die voor een deel was ontstaan in militaire kringen - de spionagegroep Zwaantje in Delfzijl en de radioman Thijssen.Het belangrijkste doel van Hos was om een verbinding met Londen tot stand te brengen en (militaire) informatie door te geven via te bouwen zenders of routes via Zweden of Zwitserland. Mede door zijn contacten kon Hebe Kohlbrugge medio 1942 naar Zwitserland reizen en de verbinding tot stand brengen.In juli 1941 dook Hos onder. Vanaf oktober 1941 behoorde hij tot de nieuwe leiding van het illegale blad Vrij Nederland (VN). De oude was enkele maanden eerder vrijwel geheel gearresteerd. Met de nieuwe leider van VN, Speelman, zorgde hij voor de productie en de landelijke verspreiding van het blad. Een conflict tussen Speelman en Hos en de VN-redactie over de interne veiligheid, organisatie en ideologische richting leidde uiteindelijk tot een afsplitsing en de oprichting van het illegale dagblad Trouw.Als gevolg van verraad door een V-mann (een Vertrauensmann of Frau die infiltreerde in verzetsgroepen om deze te verraden) werd Hos op 1 december 1942 in Haarlem gearresteerd. Hij was net van plan naar Engeland uit te wijken. Na gevangen te hebben gezeten in Scheveningen en Vught werd hij in januari 1944 ter dood veroordeeld.Op 11 mei 1944 werd hij met een ander lid van de VN-redactie gefusilleerd op de Waalsdorpervlakte. De V-mann was inmiddels door het verzet gedood. In juli 1946 werden zij herbegraven op de Eerebegraafplaats.Na de oorlog kreeg Hos postuum het Verzetskruis 1940-1945, de na de Militaire Willems-Orde hoogste dapperheidsonderscheiding van Nederland. Sluiten