Hermannus Huisman

Hermannus Huisman werd geboren op 20 januari 1918 in het Ambt Hardenberg.
Hij was een zoon van Jacob Huisman (geboren 7-9-1879 te Ambt Hardenberg) en Wijtske Veenstra (geboren 6-7-1887 te Tietjerksteradeel).

In de meidagen van 1940 is hij als soldaat bij het 19e regiment infanterie (19 R.I.) in actie geweest en werd toen voor de eerste maal krijgsgevangen gemaakt. Via het doorgangskamp Stalag VI-a Hemer werd hij overgebracht naar Stalag II-a Neubrandenburg, waar hij tussen 17 en 2 mei 1940 als krijgsgevangene nummer 27359 werd geregistreerd. Deze eerste krijgsgevangenschap heeft kort geduurd, want op 21 mei 1940 maakte de kampcommandant bekend dat de Nederlanders vrijgelaten zouden worden. De Nederlanders vertrokken op 4 en 8 juni 1940 terug naar Nederland.

Wat Hermannus Huisman daarna -tot juni 1943- heeft gedaan is niet bekend.

Als soldaat bij 19 R.I. werd hij op via advertenties in de landelijke dagbladen opgeroepen om op 19-6-1943 te verschijnen in de Frieslandkazerne te Assen, ten einde opnieuw krijgsgevangen te worden gemaakt. In een transport van 673 man werd hij in gesloten goederenwagons over gebracht naar een krijgsgevangenenkamp in de nabijheid van Maagdenburg. Op 20-6-1943 werd hij in Stalag XI-a Altengrabow geregistreerd als krijgsgevangene nummer 107510. In Altengrabow werden de soldaten zoveel mogelijk overgehaald om zich op te geven voor werk. Omdat de meesten daar niet veel voor voelden werden rantsoenen verminderd en mochten de Nederlanders geen post en pakketten versturen of ontvangen. Hen werden beter en meer eten en het ontvangen van post en pakketten in het vooruitzicht gesteld, wanneer zij zich “vrijwillig” meldden voor werk.
Uiteindelijk werden de werk weigerende onderofficieren en manschappen, waaronder Hermannus Huisman, op 4-6-1943 overgebracht naar Stalag IV-b Mühlberg. Daar herhaalde zich de dwangmaatregelen om de mannen over te halen te gaan werken. Nu werden ook grote groepen zonder omhaal op transport gezet om te gaan werken in de landbouw of de Duitse (oorlogs-)industrie. Waarschijnlijk rond 30-7-1943 is Hermannus Huisman in een groot transport overgebracht naar het Arbeitskommando van de Sudetenländische Treibstoff Werke (S.T.W.) te Brüx in het Sudetenland, waar hij werd ondergebracht in een barakken-Lager dat direct ten zuidwesten aan het fabrieksterrein grensde. Het leven in dit Arbeitskommando was zwaar. Er moesten lange werkdagen in dag- en nachtshifts gedraaid worden en er werd weinig en slechte voeding verstrekt. De werkomstandigheden in de fabriek waren voor de meeste Nederlanders buitengewoon slecht en gevaarlijk. De fabriek vormde meermaals het doelwit van geallieerde bombardementen, waarbij tientallen krijgsgevangenen en civiele arbeiders het leven lieten.

Met een verdenking voor Tuberculose of Pleuritis werd Hermannus op 5-4-1944 overgebracht naar het ziekenhuis voor krijgsgevangenen (Reserve Lazarett) te Bilin. Het ziekenhuis was ondergebracht in het voormalige hotel Bellevue in Bilin-Sauerbrunn, tegenwoordig Bilina-Kyselka. Daar overleed hij op 21-4- 1944. Op 24-4-1944 werd hij begraven op de gemeentelijke begraafplaats te Bilin, vak XI, graf 174A.

Het stoffelijk overschot werd na de bevrijding herbegraven op het Ereveld in Salzburg.