Gerrit Jan Leuvelink

Gerrit Jan werd op 10 augustus 1884 in Arnhem geboren, als 3e kind van Hendrik Jan Leuvelink en Judik Elisabeth Verhaar. Het gezin zou uiteindelijk, naast vader en moeder, bestaan uit 2 zonen en 5 dochters. Het gezin woonde langere tijd in de Akkerstraat. Vader had vast werk en vierde in 1909 zijn 25-jarig jubileum in dienst van een apotheker. Moeder overleed in 1905 en vader in 1910. Gerrit Jan was toen respectievelijk 20 en 26 jaar oud. Hoewel de zussen en de ene broer, mijn opa (die zich in 1913 reeds in Vlissingen vestigde), nauwe contacten met elkaar onderhielden, zodanig dat bijv. ik de zussen van mijn opa kende en heel wat neven en nichten, en zelfs achterneven en –nichten, was er met Gerrit Jan in het algemeen vermoedelijk niet zoveel contact. Hij staat ook nergens op gezamenlijke foto’s, behalve op een groepsfoto van de 2 broers en 5 zussen, gemaakt in 1913. Er was weinig over onze oudoom bekend. Uit wat mijn vader mij ooit verteld had, had ik het beeld gevormd, dat Gerrit Jan vermoedelijk in de jaren 20 of 30 van de – nu – vorige eeuw al weinig contact had met de overige familie, nogal op zichzelf was - blijkbaar dus een Einzelgänger- hij ongehuwd was en dat hij naar Duitsland was gegaan en daar vermoedelijk aan het eind van de oorlog was omgekomen. Andere achternichten of –neven vertelden iets dergelijks, of wisten vaak nog minder; sommigen waren er – naar nu bleek - zelfs niet van op de hoogte dat hun oma of opa nòg een broer had. Naast het ‘verhaal’ dat wij kenden, was er dus nog die eerder genoemde groepsfoto. Voor een aantal van ons had hij dus ook een gezicht. Het laatste bericht dat Gerrit Jan verstuurde, het laatste teken van leven dus, dateert van januari ’45 en kwam uit Watenstedt. Hieruit blijkt dat er – al was het misschien niet frequent - in ieder geval dus wèl contact was. De familie ging ervan uit, was er waarschijnlijk van overtuigd, dat hij in Duitsland was omgekomen; immers: als hij nog geleefd zou hebben dan had hij na de oorlog weer wel contact met hen opgenomen. Bij het stamboom onderzoek dat mijn vader eind jaren 60 had gedaan, stond ook nog de aantekening dat Gerrit Jan als vermist was opgegeven.Beste oudoom, wij - achternichten en –neven - zijn hier om u de laatste eer te bewijzen, opdat u nu – ten langen leste – een waardig en gepast afscheid van uw eigen familie krijgt. U bleek dichter bij ons te zijn dan wij konden bevroeden, zeker voor uw zussen en neven en nichten die steeds in Arnhem of omgeving hebben gewoond. U bent nl. in Hildesheim ter aarde besteld, maar in 1958 naar deze begraafplaats in Loenen overgebracht. Onze dank gaat uit naar de Oorlogsgraven Stichting die het mogelijk maakte dat uw stoffelijke resten – en die van zeer veel andere Nederlanders - hier herbegraven werden en tevens zorg droeg voor het onderhoud van uw graf. U heeft op uw sterfbed uw naam gezegd met een Arnhemse tongval, en met een door uw ziekte waarschijnlijk al sterk verzwakte stem. De Duitse dienstdoende arts of verpleegster heeft uw naam toen fonetisch, volgens de Duitse spelling, opgeschreven. En zo werd Gerrit Leuvelink: Cheirt Löweling; en dat stond natuurlijk ook bij uw graf in Hindesheim . En zo werd u later in Loenen ook geregistreerd. Op uw grafsteen stond: Onbekende Nederlander. Het is gebleken dat u in 1949 inderdaad als vermist bent opgegeven. Er is namens de familie nog een verzoek geweest tot opsporing van u of uw graf. Maar vanwege de naamsverbastering heeft men toen helaas niets over u kunnen terugvinden. Het is aan het creatieve denkwerk en het uitstekende speurwerk van de Bergings- en Identificatiedienst van de Koninklijke Landmacht (de BIDKL) te danken, dat uw verbasterde naam werd herleid tot uw echte, en deze dienst zo haar verdere zoektocht kon voortzetten; een groot compliment voor de Bergings- en Identificatiedienst is hier dan ook op zijn plaats. En wij als familie zijn de BIDKL zeer dankbaar. Gelukkig had u nog een broer, mijn opa, en die had in de manlijke lijn enkele kleinzonen, zodat via DNA kon worden vastgesteld dat u echt onze oudoom Gerrit Jan bent. De Bergings- en Identificatiedienst heeft veel speurwerk verricht naar uw verblijfplaatsen en werkzaamheden en werkomstandigheden in Duitsland, en heeft deze minutieus in kaart gebracht. Door nieuwsgierigheid gedreven hebben wij ook nog allerlei wetenswaardigheden over u in diverse uitgaven van de Arnhemsche Courant gevonden. En Netty is ook nog de archieven ingedoken. Zo is er vanaf 1928 een beeld van u ontstaan. Van 1928 tot 1930 werkte u waarschijnlijk in het sanatorium van Wageningen. Van 1930 tot december 1939 was u huisknecht op de Hartenscheweg in Renkum en daarna ging u naar Arnhem; mogelijk omdat u werkloos was geworden. Het waren immers de jaren 30; de crisisjaren. In Duitsland hebt u in een staalfabriek in Watenstedt zwaar werk verricht, vaak onder abominabele omstandigheden. Van hoe u uw laatste levensjaren hebt beleefd, kunnen we slechts met moeite proberen een voorstelling te maken. Hopelijk had u steun aan uw mede-arbeiders en ging men kameraadschappelijk met elkaar om. In de laatste dagen voor uw overlijden was u ernstig ziek en werd u in de chaotische laatste oorlogsdagen op 2 mei 1945 door de Amerikaanse bevrijders met een verwaarloosde, niet-behandelde zeer ernstige enterocolitis, volkomen verzwakt, naar het Städtisches Krankenhaus van Hildesheim gebracht. Nog geen etmaal later bent u op 3 mei om half 2 ’s middags overleden. Zeker in die laatste dagen moet u vreselijk geleden hebben, en u zich heel eenzaam en heel erg ellendig hebben gevoeld. U bent gestorven zonder de nabijheid van uw naasten, die u hadden kunnen troosten, waar u afscheid van had kunnen nemen, die uw lijden misschien wat hadden kunnen verlichten. Hopelijk was er een aardige verpleegster die naar u omkeek, u bemoedigend toesprak of uw hand vasthield. We weten nu wat meer van u, we weten in iedere geval ook dat Cheirt Löweling Gerrit Leuvelink is, u hebt uw eigen naam weer terug, bent geen onbekende Nederlander meer en u bent weer herenigd met uw familie. Wij kende u van “het verhaal”, uw gezicht was ons van de groepsfoto ook al bekend, maar door deze zoektocht kwam de mèns achter het verhaal naar voren en bent u voor ons echt tot leven gekomen. Dat is een schrale troost voor hoe uw leven zich toch in tamelijke eenzaamheid heeft afgespeeld.Wij, achterneven en –nichten, zijn hier vandaag om u de laatste eer te bewijzen. Dat u nú moge rusten in vrede. Sluiten

Geboren 10 augustus 1884 te Arnhem, in een gezin met twee zonen en zes dochters. Nooit gehuwd. In juli 1940 op vijfenvijftigjarige leeftijd ingeschreven als staalarbeider bij de Hermann Goering Reichswerke in Salzgitter-Watenstedt. Laatste bericht aan familie dateert van januari 1945, vanuit Lager 6, Stube 118, Watenstedt. Daarna wordt het stil. Eind april 1945 door Amerikaanse troepen aangetroffen in zijn barak, samen met een grote groep verwaarloosde, ondervoede en verzwakte medearbeiders. Gerrit is ernstig ziek. Hij wordt overgebracht naar de leegstaande Gallwitzkaserne in Hildesheim, waar de Amerikanen buitenlandse arbeiders onderbrengen die nog niet kunnen worden gerepatrieerd omdat hun thuislanden nog zijn bezet. Op 2 mei 1945 wordt Gerrit met een Amerikaanse legerambulance van de Gallwitzkaserne naar het Städtliches Krankenhaus van Hildesheim vervoerd, waar vergaande vermagering, difterie en een ernstige darmontsteking worden geconstateerd. Gerrit Jan Leuvelink overlijdt op 3 mei 1945, slechts enkele uren na aankomst in het ziekenhuis, op zestigjarige leeftijd. Op 11 mei 1945 wordt hij begraven op het Zentralfriedhof te Hildesheim onder de in het ziekenhuis fonetisch genoteerde naam “Charit Löweling”. Niemand kent die naam. Op 18 november 1958 overgebracht naar het Ereveld Loenen en herbegraven als “Onbekende Nederlander”. Begin 2019 geïdentificeerd door middel van DNA-onderzoek in het kader van het project “De 103 van Loenen”. Graf hernoemd op 16 april 2019 in aanwezigheid van zijn familie. Sluiten